ساحل کریمی | شهرآرانیوز؛ نزدیک شدن به خداوند متعال از باب توبه و استغفار شاید آسانترین و در عین حال سختترین راه پیش رو باشد. آسانترین به این دلیل که نیاز به ابزاری برای نزدیکی به خدا نیست و انسان با خلوص نیت و از روی ندامت واقعی میتواند باب رحمت خداوند سبحان را به روی خود بگشاید و سختترین به این دلیل که پا گذاشتن روی هوای نفس و عبور از منیت که از آن به عنوان جهاداکبر یاد میشود از سختترین افعالی است که توبه کنندگان واقعی میتوانند وارد این مسیر بهشت مقصد شوند. حجت الاسلام و المســـلمین محمد جواد مروجی طبسی، کارشناس و تحلیلگر معارف دینی، درباره آثار استغفار و توبه در زندگی دنیوی و اخروی و تبعات استغفار نکردن توضیحاتی به ما داده است.
قرآن کریم بارها روی بازگشت به سوی خداوند متعال با توبه و استغفار برای نجات بشر و امتها تأکید کرده است، چرا که بازنگشتن به سوی خداوند متعال و اصرار بر گناهان به عذاب الهی منجر میشود. شاید به نظر ساده برسد، اما کفران نعمتی که امروز بشر بدان مبتلا شده است؛ به عذاب الهی منجر میشود، چرا که قرآن کریم در این باره میفرماید: اگر نعمتها را شکرگزار باشید، نعمتها بر شما زیاد میشود؛ ولی اگر کفر بورزید عذاب خدا شدید خواهد بود.
بسیاری از امتها در اثر کفران نعمت در این دنیا عذاب شدند؛ مثل قوم سبا، قوم دانیال یا قوم موسی. خداوند متعال به این اقوام نعمتهای فراوانی داد. این نکته حائز اهمیت است که خداوند برای این قوم غذای آماده از بهشت میفرستاد؛ اما با نافرمانی و گناه کردن در این دنیا مبتلا به قحطی شدند، در حالی که با گناه نکردن یا بازگشت به خداوند و توبه و استغفار میتوانستند مانع نزول عذاب الهی شوند.
برخی امتها قبل از رسول خدا به دلیل استغفار و توبه نکردن مشمول عذابی شدند که مخصوص روز قیامت است، یعنی در دنیا به این مدل عذاب محکوم و مبتلا شدند؛ اما با بعثت رسول خدا، عذاب بزرگی که در قیامت بر گناهکاران اعمال میشود در دنیا به خاطر وجود مبارک رسول خدا رفع شد. در قرآن کریم در این باره آمده است: به دلیل وجود توای پیامبر اینان را عذاب نمیکنیم؛ در حالی که تو در میان آنها هستی؛ اما کسانی را که استغفار میکنند نعمتهای بزرگی میدهیم و عذاب را از امت اسلام به دلیل وجود پیامبر و استغفارکنندگان بر میداریم.
درباره نافرمانی از دستور اولیای الهی و تأثیر آن در زندگی دنیا و آخرت به عنوان یک گناه بزرگ باید گفت در زمان امامت حضرت علی (ع) برخی از مردم و سربازان امام را در فشار و مخمصه عجیبی قرار دادند؛ در حالی که میدانستند ایشان، ولی خداست؛ اما استغفار و توبه نکردند و امام را آزار دادند. بی تردید روی گردانی از امام و رهبر جامعه و استغفار نکردن از تحت فشار گذاشتن، ولی و رهبر جامعه، امتی که در این موضوع دچار توبه و استغفار نشده دچار رنج و عذاب الهی و استقلال ملی را از آنها سلب میکند.
از جمله دلایل حاکمیت حجاج بن یوسف ثقفی بر امت اسلامی بعد از شهادت امام علی (ع) که از جمله بدنامترین امرای بنی امیه است به دلیل مخالفتها و کارشکنیهایی است که در حق امام علی (ع) کردند. وضعیت امت اسلامی در آن زمان به قدری اسفناک شد که به حقوق زنان، مردان و کودکان تجاوز آشکاری میشد و جامعه پر از مفاسد بود. خداوند پستترین و شرورترین افراد بنی امیه را بر مردم آن زمان حاکم کرد، چرا که در زمان حیات امیرالمؤمنین نافرمانی کردند.
یکی از آثار سوء توبه نکردن و پشیمانی قلبی که در زندگی دنیوی و اخروی انسان تأثیرگذار است و انسان را به سمت سقوط هل میدهد؛ گرفتار شدن در عجب و خودپسندی است. چنین انسانی بر این باور است که در عمل، کردار و گفتار از وی کسی بالاتر نیست، به همین دلیل رفتارها و افعالی انجام میدهد که به زیان او در دنیا و آخرت منتهی میشود، به همین دلیل امام علی (ع) در دعای کمیل به این موضوع اشاره میکند که خدایا گناهانی که کیفر عذابها را پیشاپیش میفرستد بر ما ببخش.
حضرت به این دلیل چنین دعایی کردند، چرا که در صورت انجام یک سری گناهان بدون بازگشت به خدا و استغفار و توبه، قهر خدا شامل حال انسان میشود و نتیجه گناهی که باید در روز قیامت انسان را مبتلا کند زودتر فرستاده میشود، به همین دلیل حضرت از خداوند درخواست میکنند: گناهانی که کیفر عذابها را پیشاپیش میفرستد بر من ببخش. به همین سبب برای جلوگیری از ابتلا به قهر خداوند، توبه در دنیا بسیار حائز اهمیت است.